9 Aralık 2012 Pazar

1950'Lİ YILLARDA İZMİR'DEKİ EĞLENCE MEKANLARI..



   İzmir'in eğlence mekanları Kültürpark, Kordon ve Basmane'de yoğunlaşmış durumdaydı. Kordon'da gece kulüpleri ve barlar, Kültürpark'ta çay bahçeleri ve Basmane'de ise çoğunlukla bar ve meyhaneler.. Bunların dışında değişik semtlere dağılmış bazı meyhane ve gazinolara da rastlansa bile yine de o dönemde bazı köşe yazarları,ailelerin gidebileceği çok fazla eğlence yerleri olmadığı için, insanların evi ile işi arasında sıkışıp kalmış olmasından şikayetçiydiler..
   Dönemin eğlence mekanları olarak ; İzmir Palas, Ankara Palas, Tüccar Kulübü, Fuar Pavyonu ve Deniz Lokantası gibi yerlerin dışında, Kadifekale'deki birkaç bahçe ve gazino da sayılabilirdi..



   Ankara ve İzmir Palas'ın daha çok özel müşterilerine, Tüccar Kulübü'nün de üyelerine hizmet vermeleri nedeniyle, İzmirlilerin ailece gidip eğlenebilmeleri için gerçekten de çok fazla mekan seçenekleri yoktu..Bütün bunları Jerfi Yener, 3 Temmuz 1950 tarihli Yeni Asır'daki köşesinde yazmış...
   Aileler de bu durumda, içeceklerini ısmarlamak koşuluyla, kendi getirdikleri yemekleri yiyerek program izleyebilecekleri gazino ve çay bahçelerini tercih ediyorlardı..
   Barlar ve gece kulüpleri ise genellikle, erkeklerin yalnız gitmeyi tercih ettikleri yerlerdi. Ayrıca bir de, erkeklerin genellikle iş çıkışında uğradıkları meyhaneler vardı. Çoğunlukla İkiçeşmelik, Kemeraltı, Basmane ve Kordon'da bulunan bu meyhanelerin bazılarını saymak gerekirse ; Hem Basmane hem de Birinci Beyler'de bulunan Bodrum Palas meyhaneleri, yine Birinci Beyler'de Hamit Ağa'nın meyhanesi, Üçüncü Beyler'de Mehmet'in Meyhanesi sayılabilir..
   Genellikle yoksul insanların ve işçilerin ağırlıkta olduğu Basmane semtinde, iki yüz metrelik bir mesafe içinde hepsi de dolu olan, irili ufaklı on altı meyhane vardı..Bazıları bu meyhanelerde demlendikten sonra evlerine gitmez, Kordon'da bulunan sazlı bar ve gazinolarda geceye devam ederlerdi..
   Kordon'da, yabancı gemilerdeki asker ve tayfaların da tercihi olan bazı barların adları şöyle idi : Ege Bar, Şen Bar, Narin Bar ve Kapri Pavyonu.. Buralarda daha çok yabancı müzisyenler ve konsomatrisler çalışırdı.         Bu bilgiler de 28 Kasım 1954 tarihli Demokrat İzmir Gazetesinde çıkan, Nuran Yuluğ imzalı  "İzmir'de Gece Hayatı" adlı yazıdan..
   Kapri Pavyonu, Kordon'daki Atatürk heykelinin , Konak yönüne doğru, biraz ilerisindeydi ve sahibi Kamil Esen idi. Burada Yunan, Alman, İspanyol, Fransız ve İtalyan şarkıcı ve dans grupları program yapmaktaydı. Alsancaklı genç çiftlerin ve özellikle Amerikalıların uğrak yeriydi.
   1955 yılında Kordon'daki Gazeteciler Cemiyeti Lokali'nin  alt katında Sibel Gazinosu açılmıştı. Gazinonun açılış kokteyline bürokratlar, konsoloslar ve İzmir'in seçkin çevreleri katılmıştı. Gazinoya isim bulunması amacıyla sahibi tarafından, 250 lira ödüllü bir yarışma düzenlenmiş ve yarışma sonucunda, Kadifekale'nin antik dönemdeki adı olan "Montpagus" seçilmişti. Ancak, açılıştan birkaç ay sonra çıkan 6-7 Eylül Olayları nedeniyle bu isme karşı eleştiriler olması yüzünden "Sibel" adı tercih edilmişti..
   Ayrıca, deniz manzaralı Kovadis Pavyonu vardı. 1955'de Acilla Kaporalini adında bir İtalyan ile eski sporculardan Turhan Ertopçu'nun ortaklaşa açtıkları bir yerdi. Geceleri müzikli, danslı programları olan bu yer gündüzleri de restoran olarak hizmet vermekteydi. Burası da Amerikalılar tarafından tercih edilen eğlence mekanlarındandı..

    

   Gelelim Kültürpark'a..  Hem yemekli hem yemeksiz bölümü olan Göl Gazinosu, Ada Gazinosu, Paraşüt Kule Gazinosu, Akasyalar Çay Bahçesi, Recep Özgen Çay Bahçesi, Küban ve Mogambo gece kulüpleri de buranın ünlü mekanlarıydı.. Ayrıca Fuar Açık Hava Tiyatrosu yakınındaki Atış Poligonu Gazinosu, İbrahim Dulmüge tarafından işletiliyordu ve burada alkollü içki bulunmuyordu.. İnsanların atış yaptıktan sonra Osmanlı ve Rum mutfağından yemekler yediği bir yerdi..
   Fuar'daki diğer önemli yerler ; Fuar Gazinosu, Tenis Kulübü ve Çamlık Senar Gazinosu idi.



   1950'li yıllarda, Bahribaba Parkı olarak adlandırılan Varyant'taki parkta, şimdiki orduevinin bulunduğu yerde, İsmet Gazinosu bulunmaktaydı. 1940'lı yılların bu ünlü eğlence mekanı, 1950'lerde varlığını sürdürüyor olsa da, bulunduğu alan istimlak edileceğinden dolayı artık eski ününü kaybetmiş durumdaydı. Bu yıllardaki adı "Bahribaba Sahilpark Gazinosu" idi..
   Ünlü çay bahçelerinden birisi de, Basmane'deki Ali Ulvi Çay Bahçesi idi. Kadınlı erkekli herkesin gidebildiği bu mekanda, genellikle yerli sanatçılar program yapardı. Müzeyyen Senar, Safiye Ayla, Şükran Ay burada kendi saz takımları eşliğinde program yapmışlardı. Gönül Yazar ve dansöz Nana da bu çay bahçesinde sahne alanlardandı. 1960 yılında değişiklikler yapan, dekorunu yenileyen mekanda çok sayıda yerli sanatçının yer aldığı zengin bir program hazırlanmış, içkili bölümü ise "Işık Gazinosu" adıyla hizmet vermişti..
   Varyant'ta bir de, belediyeye ait, Turistik Şato Restoran ve Gazinosu vardı. 1953'de yapımına başlanan ve önceleri "Şark Kahvesi" olarak adlandırılan, 238.000 liraya mal olan bu mekan için, 1 Mayıs 1954 tarihli Ege Ekspres Gazetesinde şöyle bir yazı yayınlanmıştı :
"Şehrimizin en güzel turistik müesseselerinden biri halinde belediyenin inşa ettirdiği bu modern eser ; binası, salonları, açık hava terasları, özel yemek salonu, Şark köşeleri, havalandırma düzeneği, avizeleri, civarındaki sokağın süs fenerleri, Türk halı ve kilimleri şeklinde renkli mozaik döşemeleri ile Türkiye'nin hiçbir yerinde mevcut olmayan modern bir kahvehane ve lokantadır.."
   Dekoru nedeniyle "Şark Kahvesi" olarak adlandırılan gazino, belediye tarafından Recep Özgen'e kiraya verilmişti. Sonradan, gazinoya "Şato Restoranı" adı verildi ve 29 Ağustos 1954'de düzenlenen bir kokteylle hizmete girdi..
   22 Ekim 1954 tarihli Ege Ekspres'te şöyle bir ilan çıkmıştır :
"ŞATO  Restoranı Vali Rahmi Bey Parkı üzerinde bugünden itibaren Sayın İzmir Halkına öğle yemeklerinde tabldot ihdas etmiştir. Dört kap yemek, ekmek-su dahil 4 lira..
NOT  : Akşamları 20:30'dan  gece 3:00'e kadar Salon ve Caz müziği ; her Pazar gündüz 16:30'dan 19:00'a kadar aileler için danslı matine.."
   
   1955 yılında Irak Kralı İkinci Faysal'a burada yemek yedirilmiş, yemek sırasında ünlü dansöz Nana da gösteri yapmıştı..
   1956'da ise İran Şahı ile eşi Kraliçe Süreyya'ya, yine Şato'da, öğle yemeği yedirilmiş ; Necdet Yazar, yemek sırasında yarım saat sanat müziği programı yapmıştı. O günün anısına, ünlü konuklar Necdet Yazar ve diğer sanatçılara "dana gözü" büyüklüğünde ince birer altın hediye etmişlerdi...

(HÜLYA GÖLGESİZ GEDİKLER'İN "1950'Lİ YILLARDA İZMİR" ADLI KİTABINDAN ALINTILAR YAPILMIŞTIR..)

1 yorum:

  1. Varyantaki ŞATO restoranı çok iyi hatırlıyorum, pazar günleri öğleden sonra annem ve babamla girdik. Ayrıca fuardaki Atış Poligonunda içki içildiğini hatırlıyorum. Yukarda içilmediği yazıyor.

    YanıtlaSil